Instalacja R/O – 120 m³/ dobę

W 2004 roku firma P.H.U. Ortocal s. c. Na zlecenie HB 9 zaprojektowała i wykonała instalację odwróconej osmozy (R/O) dla  Eko Doliny  w Łężycach.
Zadaniem instalacji R/O było oczyszczenie odcieku spod składowiska odpadów w ilości
100 m3/dobę, przy zakładanym rozdziale: permeat/koncentrat: 75/25.  Uzyskanie tak znakomitego wyniku było możliwe dzięki zastosowaniu nowoczesnych modułów Space Tube ® firmy Rochem UF Systeme.

Jak wiadomo, z upływem czasu wartości charakteryzujące odciek spod składowiska ulegają zmianie, co może stanowić  problem dla instalacji R/O. Odciek ulega stopniowej mineralizacji, jego skład chemiczny zmienia sie także w zależności od warunków pogodowych, rodzaju odpadów kierowanych na składowisko, sposobu rozprowadzania koncentratu na składowisku itp.

Po 5 latach eksploatacji instalacji w Łężycach skład podstawowych parametrów odcieku w porównaniu z rokiem 2004,  uległ zmianom, które trwają przez cały czas.

*) Okresowe wzrosty przewodnictwa właściwego w okresie letnim.

Na przełomie lat 2009/2010 rozbudowano  instalację R/O, zwiększając jej wydajność do 120 m3/dobę, przystosowując ją jednocześnie  do innych parametrów odcieku (głównie zwiększonego przewodnictwa właściwego rzędu 24 000 µS/cm). Wykonano przy tym modernizację istniejącej instalacji.

Dodanie  4 nowych modułów membranowych do 8 już istniejących spowodowało zwiększenie powierzchni membran z 205 m2 do 307 m2.. Stare, wyeksploatowane membrany zastąpiono nowymi, uzyskując tym samym lepsze parametry permeatu. Jednocześnie zamontowano nową pompę podającą odciek ze zbiornika reakcyjnego do jednostki R/O, a jej parametry zostały dopasowane do nowego układu. Pompę wysokiego ciśnienia zastąpiono nową, o większej wydajności. Zamontowano dodatkowe dwa filtry świecowe, aby wydłużyć czas pracy pomiędzy kolejnymi wymianami wkładów filtracyjnych.

Nowością w instalacji jest złoże typu Rocholith w filtrze piaskowym o znacznie większej powierzchni filtracyjnej, które pozwoliło  na wydłużenie czasu pomiędzy kolejnymi płukaniami. Wzrostowi ilości soli mineralnych w odcieku towarzyszy wzrost twardości ogólnej odcieku. Następstwem tego procesu jest efekt foulingu; zapychanie się membran. Aby uniknąć tego zjawiska, do układu włączono stację dozowania antyskalanta do oczyszczanego odcieku. Zastosowano preparat o nazwie Roprep. Aby zwiększyć efektywność i skrócić czas płukania membran, zamontowano układ podgrzewu roztworu środków czyszczących.
Cała instalacja została włączona do działającego systemu sterowania i automatyki.

Po 4 miesięcznym okresie rozruchu i w trakcie 8 miesięcznej normalnej eksploatacji obserwowano okresowe zmiany  składu chemicznego odcieku z tendencją do wzrostu mineralizacji. Odciek spod składowiska miewał przewodnictwo właściwe nawet powyżej 38 000 µS/cm. Wzrost przewodnictwa właściwego ma niekorzystny wpływ na współczynnik rozdziału odcieku na permeat i koncentrat i wiąże się  ze zwiększeniem ciśnienia pracy  instalacji. Nie jest także korzystny dla membran; należy wówczas inaczej projektować instalację R/O: instalacje dwu – trzystopniowe. Wzrost zasolenia odcieku wiąże się z częstszymi płukaniami chemicznymi membran.

Nasuwające się wnioski powinni brać pod uwagę głównie projektanci składowisk. Należy także zapewnić równomierne rozprowadzanie koncentratu po całym składowisku.

Parametry oczyszczanego odcieku zmodernizowanej instalacji R/O (styczeń 2010 r).

Parametry pracy instalacji po modernizacji:
Ilość modułów membranowych: 12 modułów
Łączna powierzchnia filtracyjna membran:  307 m²
Wydajność:  120 m³/dobę
Zapotrzebowanie mocy:  23,2 kW

W chwili obecnej jest to największa pracująca w Polsce instalacja oczyszczania odcieku (120 m³/dobę) metodą odwróconej osmozy na modułach ST f-my ROCHEM UF Systeme.